Opole

Opole (niem. Oppeln, cz. Opolí) – miasto w Polsce, na Górnym Śląsku stolica województwa opolskiego. Od wczesnego średniowiecza do początku wieku dwudziestego, stolica Górnego Śląska. Pierwotnie opole oznaczało związaną wspólnymi prawami i obowiązkami wspólnotę rodową i terytorialną. Jedna z takich wspólnot dała początek miastu. Jest miastem na prawach powiatu. Przez miasto przepływa Odra, na krótkich odcinkach Mała Panew i Swornica, lokalne rzeki: Malina, Prószkowski Potok, Olszanka i Czarnka, 2 kanały: Kanał Wiński oraz Kanał Ulgi dla Odry, a także Młynówka.Opole (niem. Oppeln, śl-niem. Uppeln, cz. Opolí, śl. Uopole[4]) – miasto na prawach powiatu w południowo-zachodniej Polsce, na Nizinie Śląskiej, nad rzeką Odrą.
Według danych z 30 czerwca 2012 r. miasto miało 122 120 mieszkańców.
Od 1950 r. stolica województwa opolskiego[5]. Główny ośrodek gospodarczy, naukowy, kulturalny i administracyjny województwa. Siedziba władz ziemskiego powiatu opolskiego. Jedna z historycznych stolic Górnego Śląska i jedno z najstarszych jego miast.Położenie[edytuj]

Opole jest położone w Pradolinie Wrocławskiej, a wschodnie części miasta na Równinie Opolskiej.
Przez Opole przepływa rzeka Odra, która rozdziela się w centrum miasta na główny nurt oraz starorzecze – Młynówkę. Lokalne rzeki: Czarnka, Malina, Olszanka i Swornica, a także 2 kanały: Kanał Wiński oraz Kanał Ulgi dla Odry. Wysokość najwyższego punktu – 183,1 m n.p.m. (wzgórze przy ulicy Stara Droga, ok. 3 km od granicy z Winowem w Gminie Prószków).
Toponimia[edytuj]

Nazwa miasta Opole pochodzi od nazwy jednej z najstarszych jednostek terytorialnych Słowian w środkowej Europie – tzw. „opola”[6]. Były one tworzone jeszcze w czasach przedpaństwowych, od połowy 1. tysiąclecia n.e. Termin ten określał nazwę lokalnego terytorium, na którym mieszkała wspólnota sąsiedzka wspólnie broniąca się przed wrogiem. „O-pole” oznaczało społeczność sąsiedzko-lokalną zamieszkującą wokół pasa pól uprawnych i pastwisk stanowiących podstawę ich bytu[7]. Organizacja opolna przetrwała do późnego średniowiecza. Opola były podokręgami kasztelanii i stanowiły najniższą jednostką administracyjno-podatkową w Polsce średniowiecznej. Bulla z 1136 r. wymienia wśród miejscowości należących do arcybiskupa w okolicach Żnina ludną wieś o nazwie Opole[8]. W Polsce oprócz miasta Opole od tej nazwy wywodzą się także takie nazwy własne miejscowości jak miasto Opole Lubelskie w woj. lubelskim, wieś Opole w woj. lubelskim, wieś Opole-Świerczyna w województwie mazowieckim, wsie Stare Opole i Nowe Opole w województwie mazowieckim, wieś Opole w woj. łódzkim, region pod nazwą Opole na Ukrainie oraz inne nazwy geograficzne.
W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Oppol. Dokument wymienia również wsie lokowane na prawie polskim iure polonico, które w procesach urbanizacyjnych zostały wchłonięte przez miasto i obecnie stanowią jego części albo dzielnice: Gosławice – Goslavitz, Bierkowice we fragmencie Bircovicz solvitur decima more polonico, Nowa Wieś Królewska w formie Nova villa oraz wieś Okół we fragmencie Ocoli villa monachorum de Domo Dei solvitur decima more polonico.[9].
Historia[edytuj]


Ta sekcja od 2009-03 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Średniowiecze[edytuj]
845 – druga wzmianka o grodzie w Geografie Bawarskim.
990 – Śląsk, wraz z Opolem, zostaje przyłączony do Polski przez Mieszka I[10].
1039 – najazd księcia czeskiego Brzetysława I na Śląsk – Opole na 11 lat pod panowaniem czeskim.
1050 – Kazimierz I Odnowiciel odzyskuje Śląsk z Opolem.
1138 – na mocy testamentu Bolesława III Krzywoustego Śląsk zostaje przyznany jako dziedziczna dzielnica najstarszemu synowi księcia, Władysławowi II Wygnańcowi, który dał początek linii Piastów śląskich.
1179 – Śląsk podzielony zostaje na 3 dzielnice, m.in. wyodrębnione zostaje księstwo opolskie, którego pierwszym władcą zostaje książę Jarosław opolski.
1211–1230 – w Opolu rządy sprawuje Kazimierz I opolski, który jako pierwszy tytułuje się księciem opolskim.
Przed 1217 – lokacja miasta.
1220 – Kazimierz I opolski rozpoczyna budowę zamku książęcego na Ostrówku (zakończona w 1289 r. przez Bolka I opolskiego).
1234 – założenie klasztoru o.o. franciszkanów.
1241 – I najazd mongolski na Polskę, oblężenie Opola i spalenie podgrodzia za rządów Mieszka II Otyłego.
1281 – po śmierci księcia Władysława opolskiego następuje podział księstwa opolskiego na mniejsze dzielnice. Opole dostaje się we władanie Bolka I opolskiego (1281–1313).
1289–1291 – synowie Władysława opolskiego, władający w poszczególnych częściach Górnego Śląska, zostają lennikami Wacława II.
1295 – zbudowany zostaje klasztor dominikanów („na górce”).
1352 – wzniesiony zostaje opolski ratusz.
1395 – oblężenie Opola przez wojska króla Władysława II Jagiełły, jako odpowiedź na antypolskie intrygi ks. Władysława Opolczyka. Władzę w Opolu obejmują Bolko IV opolski oraz Bernard niemodliński.
XV–XVII wiek[edytuj]
1474 – oblężenie Opola przez wojska polskiego króla Kazimierza IV Jagiellończyka, za poparcie udzielone przez Mikołaja I opolskiego królowi węgierskiemu Maciejowi Korwinowi.
1526 – Opole i Śląsk wchodzą w skład państwa – Monarchii Habsburgów.
1532 – umiera Jan II Dobry, ostatni książę opolski z dynastii Piastów.
1532–1552 – tytułem zastawu miasto dostaje się we władanie Jerzego Hohenzollerna-Ansbacha.
1552–1556 – królowa węgierska Izabela Jagiellonka (córka króla polskiego Zygmunta I Starego i Bony Sforzy) zostaje nową władczynią Opola, jako lenniczka cesarza Ferdynanda I Habsburga.
1565 - wypędzenie ludności żydowskiej z miasta[11].
1600 – wielka powódź, Odra przenosi swój nurt na zachodni brzeg Pasieki.
1615 – pożar zniszczył dużą część miasta.
1632 – zdobycie Opola przez oddziały saskie i szwedzkie. Okupacja trwała 2 lata i kosztowała miasto blisko 10 tys. florenów.
1645 – Opole wraz z całym księstwem opolsko-raciborskim przechodzi, tytułem zastawu, we władanie polskiej dynastii Wazów.
1655 – Król Polski Jan II Kazimierz Waza wraz z całym dworem przybywa do Opola, chroniąc się przed najazdem szwedzkim na Rzeczpospolitą. Po otrzymaniu wieści o przełomowym zwycięstwie pod Krosnem (7 grudnia 1655 r.), król wyruszył 18 grudnia 1655 r. z Opola przez Śląsk, Lubowlę (27 grudnia), Biecz, Nowy Żmigród, Duklę i 3 stycznia 1656 r. przybył do Krosna.
1666 – po spłaceniu sum zastawnych Habsburgowie przejmują ponownie Opole i księstwo opolsko-raciborskie.
XVIII–XIX wiek[edytuj]
1741 – do Opola wkroczyły wojska pruskie. Po pokoju wrocławskim w lipcu 1742 roku, kończącym I wojnę śląską, miasto wraz ze Śląskiem znalazło się w granicach Prus.
po kilkuset latach przerwy pierwsza rodzina żydowska osiedla się w mieście[11].
1756–1763 – w czasie wojny siedmioletniej miasto zdobywali dwukrotnie Austriacy (1757, 1762) i Rosjanie (1761). Pokój w Hubertsburgu pozostawił Opole pod panowaniem pruskim, kolejna zmiana przynależności państwowej Opola i Górnego Śląska.
1800 – założenie drukarni polskiej.
Na początku XIX w. w Opolu nadal dominował język polski[12].
1807 – podczas wojen napoleońskich wkraczają do miasta sprzymierzeńcy Francuzów – Bawarczycy, a później załoga francuska (opuściła Opole w lipcu 1808 roku).
1812 - powstaje samodzielna gmina żydowska[11], która w 1821 zakłada pierwszy żydowski cmentarz.
1818 – Opole zostaje stolicą rejencji opolskiej, jednostki administracyjnej, obejmującej cały pruski Górny Śląsk. W mieście powstaje urząd rejencji (niem. Regierungsbezirk Oppeln), jeden z 4 w prowincji śląskiej[13].
1824 – powstanie pierwszej biblioteki publicznej.
1827 – oświetlenie po raz pierwszy ulic Opola 17 latarniami.
1828 – zaczęła ukazywać się urzędowa gazeta miejska „Stadtblatt für Oppeln”, przemianowana później na „Oppelner Stadtblatt”.
1843 – do Opola dotarła pierwsza na Śląsku linia kolejowa z Wrocławia.
1849–1850 – ks. Bernard Bogedain wydaje polskojęzyczną „Gazetę miejską dla Górnego Śląska”.
1862 – zbudowana zostaje gazownia miejska, dzięki której Opole zostaje niebawem oświetlone przez 140 gazowych latarni ulicznych.
1864 – ukazuje się najstarszy periodyk niemiecki w Opolu, początkowo jako „Wochenblatt für Stadt und Land”, od 1890 r. jako dziennik „Oppelner Zeitung”.
1881 – od września – Jan Kasprowicz uczęszczał przez 1 semestr do gimnazjum w Opolu. Wielokrotnie odwiedzał też polską gospodę „Harenda” w Czarnowąsach.
1890 – Bronisław Koraszewski rozpoczyna wydawanie „Gazety Opolskiej” (była wydawana do 1922 roku).
1897 – otwarty zostaje Bank ludowy, polska placówka spółdzielcza.
1899 – Zakrzów zostaje przyłączony w granice miejskie Opola. Opole zostaje siedzibą odrębnego powiatu miejskiego.
Lata 1901–1944[edytuj]
1909 – oddany zostaje do użytku dworzec kolejowy Opole-Wschód.
1910 – Wyspa Bolko zostaje zakupiona na potrzeby miasta.
1911
Przed głównym gmachem poczty staje pomnik Otto von Bismarcka.
Franciszek Ksawery Kurpierz rozpoczyna wydawanie gazety „Nowiny”, od 1922 r. ukazującej się jako „Nowiny Codzienne”.
1913 – zostaje otwarty port rzeczny w Zakrzowie.
1918 – początek tzw. rewolucji listopadowej; po manifestacji na Rynku utworzona zostaje rada garnizonowa i rada robotnicza (przekształcona później w Radę Ludową). Obok nich powstały też polskie rady ludowe, nieuznane przez Centralną Radę Ludową we Wrocławiu.
1920 – do Opola, w związku z przygotowaniami do plebiscytu górnośląskiego, przybywa Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa w składzie: gen. Henri Le Rond (przewodniczący), płk Harold Percival i gen. Andreo de Marinis. Wielka manifestacja ludności polskiej na Zaodrzu, zakończona starciem z bojówkami niemieckimi.
1920–1922 – w budynku Banku Rolników przy dzisiejszej ul. Książąt Opolskich działał Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej.
1921 – plebiscyt na Górnym Śląsku – w Opolu za przyłączeniem do Polski głosuje 1098 osób, za pozostaniem w Niemczech – 20 816; wśród głosujących było 25% tzw. emigrantów plebiscytowych (ściągniętych na tereny plebiscytowe w celu podniesienia końcowego rezultatu[14]; wniosek o prawo głosu dla emigrantów złożyła Polska, ale w praktyce znaczna większość z nich głosowała na Niemcy). Wybuch III powstania śląskiego; w Opolu powstańcza grupa destrukcyjna Wawelberga wysadza mosty kolejowe[potrzebne źródło]. Po decyzji Rady Ambasadorów i podziale obszaru plebiscytowego Opole pozostaje w granicach Rzeszy Niemieckiej.
1922 – powrót niemieckiej administracji i garnizonu wojskowego. Opole zostaje siedzibą władz rejencji i zarazem prowincji górnośląskiej (do 1938 roku).
W latach 1923–1933 obowiązki landrata pełni Michael Graf von Matuschka – ostatni nienazistowski starosta Opola, oskarżony później o udział w zamachu na Hitlera.
1928 – zburzenie Zamku Piastowskiego na Pasiece; pozostaje tylko wieża.
w skutek emigracji do Palestyny społeczność żydowska w Opolu liczy jedynie 430 osób (w 1922 mieszkało w mieście około tysiąca Żydów)[11].
28 kwietnia 1929 – do Opola po raz pierwszy przyjechał polski teatr (Teatr Polski z Katowic) – w sali ratusza wystawił operę Stanisława Moniuszki Halka. Po przedstawieniu aktorzy zostali bestialsko pobici przez niemiecką bojówkę[15][16][17][18][19].
1931 – do Opola przeniesiony zostaje z Bytomia Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej, zlokalizowany w budynku przy dzisiejszej ul. Konsularnej.
1936 – w obszar Opola włączone zostają Szczepanowice i Półwieś.
1938 – w czasie nocy kryształowej bojówki hitlerowskie zmuszają rabina Nowej Synagogi przy Hafenstrasse (dzisiejszej ul. Piastowskiej) do rozlania benzyny wewnątrz świątyni i podpalenia jej. Zniszczono także 13 żydowskich sklepów, a ich rodziny pobito, po czym nałożono na nich karne kontrybucje. Rozpoczęła się emigracja pozostałej ludności żydowskiej z miasta (głównie do Stanów Zjednoczonych.
1939 – Opole staje się miejscem koncentracji sił 10 Armii Niemieckiej i kwatery jej dowództwa. Aresztowanie aktywistów Związku Polaków w Niemczech. Transporty aresztowanych Polaków z Dworca Głównego do obozów koncentracyjnych Buchenwald i Ravensbrück.
1939–1945 – w czasie II wojny światowej w Opolu funkcjonują obozy pracy przymusowej i oddziały robocze jeńców wojennych. Liczba mieszkańców wzrasta do ok. 60 tysięcy wskutek napływu migrujących ludzi z bombardowanych rejonów III Rzeszy.
1942-1943 - Żydzi z Opola i okolic, którzy nie zdążyli wyemigrować przed wojną, zostają deportowani do Terezina (KL Theresienstadt) oraz Brzezinki (KL Birkenau)[11].
1944 – Opole ogłoszone zostaje miastem-twierdzą (niem. Festung Oppeln) w związku z krytyczną sytuacją Wehrmachtu na froncie wschodnim i przygotowaniami do obrony na linii Odry. Dowódcą twierdzy zostaje hrabia von Pfeil.
18 grudnia – bombardowanie miasta przez lotnictwo amerykańskie. Celem był dworzec główny (bomby spadły na pola Zaodrza) oraz mosty. Przeprawy nad Odrą ocalały, bomby spadły na budynki na dzisiejszym placu Józefa Piłsudskiego, budynek sądu oraz hotel przy dzisiejszej ulicy Marii Konopnickiej, w którym odbywało się wesele[20].
Lata 1945–1988[edytuj]
1945
17 stycznia – komunikaty nadawane w opolskim radiu nakazują ewakuację kobiet, dzieci i chorych.
20 stycznia – nakaz ewakuacji dla wszystkich mieszkańców. Z dzisiejszego placu Mikołaja Kopernika autobusami odwożono ich na dworzec w Groszowicach, skąd pociągami uciekali w stronę Kłodzka. Pieszo ewakuowano w tę samą stronę więźniów oraz robotników przymusowych z 26 istniejących obozów pracy. W ciągu 4 dni miasto opuściło 58 tys. osób.
21/22 stycznia – generał von Pfeil, wobec niemożności utrzymania Opola, popełnia samobójstwo. Dowództwo nad załogą Festung Oppeln, liczącą jedynie 10 tys. obrońców (w tym oddział polskich granatowych policjantów, wycofujących się z Generalnego Gubernatorstwa), przejmuje generał Fritz Gräser. Anuluje on rozkaz obrony miasta do ostatniego żołnierza i nakazuje wycofać się za Odrę, na nową linię obrony[21].
24 stycznia – zdobycie prawobrzeżnego Opola przez oddziały 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej, połączone z masowymi gwałtami i mordami, głównie na terenach dzisiejszych przedmieść (w prawobrzeżnej części miasta pozostało zaledwie 300–600 mieszkańców)[22].
Lewobrzeżna część Opola zostaje obszarem umocnionym pod dowództwem mjra Matthiasa Wensauera. Niemcom udaje się utrzymać tę pozycję do marca.
Radziecka komendantura wojenna przekazuje władzę polskiej administracji. Do Opola przybywają pierwsze transporty przymusowych polskich wysiedleńców zza Buga[23], udział Kresowian w rewitalizacji miasta. Rozpoczyna działalność Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika. Opole po raz kolejny zmienia przynależność państwową razem z zachodnim Śląskiem. Po 610 latach przynależności do państw Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego i postcesarskich, ponownie zostaje włączone w granice państwa polskiego.
15 września 1946 – Dożynki Śląskie w Opolu z udziałem prezydenta Bolesława Bieruta, wicepremiera i ministra Ziem Odzyskanych Władysława Gomułki oraz wojewody śląsko-dąbrowskiego Aleksandra Zawadzkiego. Z całego kraju przybywa ok. 300 tysięcy delegatów.
1947 – Otwarcie Miejskiej Biblioteki Publicznej. Powołanie Komitetu Badań Prehistorycznych (w maju 1955 r. przekształconego w Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk).
9 maja 1948 – w Opolu otwarto Gimnazjum i Liceum Repolonizacyjne.
1949
Przekazanie do użytku odremontowanego budynku teatru przy ul. 24 Marca (obecnie ul. Wolfganga Amadeusza Mozarta). Przy dużej scenie PTZO powstaje Teatr lalek.
Odbudowa dawnego szpitala św. Wojciecha przy pl. Armii Czerwonej (obecnie pl. Mikołaja Kopernika).
1950 – powstaje województwo opolskie.
1952
Powołanie do życia Opolskiej Orkiestry Symfonicznej (we wrześniu 1972 r. przemianowana na Filharmonię Opolską im. Józefa Elsnera) i Zespołu Pieśni i Tańca „Opole”.
1 stycznia – ukazał się pierwszy numer Trybuny Opolskiej – wówczas organ PZPR.
18 czerwca – otwarto ekspozyturę Polskiego Radia w Opolu.
22 lipca – otwarto Wojewódzki Dom Kultury.
26 lipca 1953 – zmarł w Opolu wybitny pisarz i redaktor – autor pracy „Na Śląsku Opolskim”, Stanisław Wasylewski.
1 października 1954 – inauguracja roku akademickiego w przeniesionej z Wrocławia do Opola Wyższej Szkole Pedagogicznej.
16 sierpnia 1955 – utworzono Związek Literatów Polskich Oddział opolski, na czele którego stanął Rafał Urban z Głogówka.
1956 – rozpoczyna pracę Rozgłośnia Polskiego Radia w Opolu.
1960 – zorganizowana zostaje I Wiosna Opolska – Festiwal Artystyczny Ziem Zachodnich i Północnych.
1961
Kolonia Gosławicka zostaje włączona w granice Opola.
26 maja – do Opola przybył pierwszy pociąg elektryczny.


Amfiteatr i Wieża Piastowska
1963
Zorganizowany zostaje I Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej.
2 maja – otwarto krytą pływalnię.
1964 – rozpoczyna działalność Muzeum Martyrologii Jeńców Wojennych w Łambinowicach, z siedzibą dyrekcji w Opolu.
1968
Marzec – studenci opolskiej WSP zorganizowali akcję ulotkową na obszarze miasta oraz jednodniowy strajk w proteście przeciw represjom, jakie dotknęły krakowskie i warszawskie środowisko akademickie. W odwecie, powołana przez władze partyjne komisja usunęła z opolskiej uczelni kilkudziesięciu studentów i pracowników. Ze stanowiska rektora został także usunięty broniący studentów prof. Maurycy Horn.
20 lipca, podczas uroczystej sesji wojewódzkiej i miejskiej rady narodowej, dokonano otwarcia nowej hali widowiskowo-sportowej – „Okrąglaka”.
1970
Ukazał się pierwszy numer miesięcznika kulturalnego „Opole”, redaktorem pisma był Edward Pochroń.
23 września – w Opolu-Bierkowicach otwarto Muzeum Wsi Opolskiej.
14 listopada – powołano Opolskie Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe.
1971 – Bracia Kowalczykowie podłożyli ładunek wybuchowy w auli Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Zniszczeniu uległa aula WSP oraz magazyny biblioteczne.
1975
Styczeń – otwarcie Teatru im. Jana Kochanowskiego.
10–20 maja – I Opolskie Konfrontacje Teatralne – Klasyka Polska.
1976
27 maja – na zebraniu przedstawicieli Opolskiej Spółdzielni Mieszkaniowej Przyszłość podjęto uchwałę powołującą Osiedle im. Związku Walki Młodych. Rozpoczyna się budowa największego opolskiego osiedla mieszkaniowego.
23 września – zmarł bp ordynariusz opolski Franciszek Jop – nowym biskupem został Alfons Nossol.
1980
Strajki ostrzegawcze opolskich załóg pracowniczych, m.in. w FSD w Nysie, Elektrowni Opole, Zakładach Koksowniczych w Zdzieszowicach.
29 września – spotkanie I sekretarza KW PZPR Józefa Masnego z działaczami MKZ NSZZ „Solidarność”.
1981
Czerwiec – powstało Opolskie Towarzystwo Jazzowe na czele z Tadeuszem Pabisiakiem.
15 czerwca – W opolskim amfiteatrze zorganizowane zostaje spotkanie przewodniczącego NSZZ „Solidarność” Lecha Wałęsy z mieszkańcami Opolszczyzny.
Listopad/grudzień w opolskich uczelniach WSP i WSI wybucha strajk studentów związanych z NZS oraz pracowników działaczy „Solidarności”. Trwający ponad 20 dni strajk akademików był najdłuższą tego typu akcją protestacyjną przeprowadzoną w 1981 r. na Opolszczyźnie.
Od 1989 r. do dzisiaj[edytuj]
1990 – ukazuje się pierwszy numer „Gazety Opolskiej”, której redaktorem naczelnym zostaje Edward Pochroń.
1992 – w Opolu otwarty zostaje Wicekonsulat RFN.
1997
6 maja – w budynku przy ul. Juliusza Słowackiego otwarte zostaje Centrum Rehabilitacji dla Dzieci z Porażeniem Mózgowym.
10 lipca – Opole oraz wiele miast i wsi Opolszczyzny dotyka katastrofalna, tragiczna w skutkach powódź.
1 sierpnia – rozpoczyna działalność Wojewódzkie Centrum Medyczne w nowych obiektach przy ulicy Aleja Wincentego Witosa.
W opolskiej katedrze zamontowane zostają 4,5-tonowe drzwi, wyrzeźbione w brązie przez opolskiego artystę Adolfa Panitza.
1998
11 stycznia – w obronie zachowania Opolskiego na mapie administracyjnej Polski z inicjatywy lokalnych elit samorządowych utworzony zostaje Obywatelski Komitet Obrony Opolszczyzny (OKOOP).
11 marca – kilka tysięcy Opolan manifestuje pod pomnikiem Bojownikom o Polskość Śląska Opolskiego przeciwko rządowym planom likwidacji województwa opolskiego oraz włączenia go do województwa śląskiego.
16 maja – uroczystość przekazania Opolu Flagi Honorowej, przyznanej przez Radę Europy za wkład w działanie na rzecz integracji europejskiej.
18 lipca – Sejm podejmuje uchwałę o nowym podziale administracyjnym Polski na 16 województw, z opolskim włącznie, które powiększone zostaje o Olesno i miejscowości wchodzące w skład powiatu oleskiego.
1999
17 lutego – w laboratorium kryminalistycznym KWP w Opolu uruchomiono jedną z najnowocześniejszych w kraju pracowni badań genetycznych.
Na Targach „Investcity '99” w Poznaniu Opole zdobywa główne nagrody w dwóch (i jedynych) targowych konkursach: na najlepiej przygotowany udział w targach oraz najlepiej zaaranżowane stoisko.
Radni Sejmiku Wojewódzkiego wybrali herb ostatniego księcia piastowskiego Jana II Dobrego na herb województwa opolskiego.
2000
Opole uhonorowane zostaje Plakietą Honorową Rady Europy, przyznaną przez Parlament Europejski za aktywność w podejmowaniu międzynarodowych kontaktów i propagowanie idei nowoczesnej Europy.
Po popowodziowym remoncie otwarty zostaje zabytkowy „Dom lodowy”, czyli budynek PTTK przy stawie przy ul. Norberta Barlickiego.
W rankingu miast o największym potencjale rozwojowym opracowanym przez Centrum Badań Regionalnych w Warszawie Opole trafia do ścisłej czołówki miast, plasując się za Sopotem, Poznaniem oraz Krakowem.
2004 – papież Jan Paweł II odebrał w Watykanie doktorat honoris causa Uniwersytetu Opolskiego.
2007
W Opolu powstała Podstrefa Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
Czerwiec – Opole w rankingu miesięcznika „Forbes” zajęło 9. miejsce w kategorii miast najatrakcyjniejszych dla biznesu i 3. wśród miast najatrakcyjniejszych dla kapitału zagranicznego.
Opole zdobyło 1. miejsce pod względem pozyskanych środków europejskich w przeliczeniu na jednego mieszkańca w rankingu samorządowym opublikowanym 13 lipca przez „Rzeczpospolitą”.
Zabytki[edytuj]

Osobny artykuł: Zabytki Opola.


Kościół Św. Trójcy (franciszkanów)


Plac Daszyńskiego
Cmentarz żydowski w Opolu
(1/9)▶

Macewy na cmentarzu

Bazylika katedralna Podwyższenia Krzyża Św. – gotycka świątynia z XV wieku, z dwiema wieżami z 1899 roku o wysokości 73 metrów; stoi w miejscu, w którym ok. 1005 roku Bolesław Chrobry wzniósł drewniany kościół; w podziemiach groby Piastów Śląskich.
Kościół Świętej Trójcy – halowy kościół z 1309 roku, przebudowany w XVIII i XX wieku, z barokowym wnętrzem; w podziemiach znajdują się groby Piastów Śląskich.
Kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha – najstarsza opolska świątynia (z X wieku), według legendy wzniesiona w miejscu żarliwych kazań św. Wojciecha; w 1739 roku przebudowana w stylu barokowym, w 1875 roku dobudowano wieżę; z racji umiejscowienia nazywany kościołem na górce.
Kościół św. Sebastiana – wybudowany w 1696 roku jako wotum dziękczynne po wygaśnięciu w 1680 roku epidemii dżumy, w miejscu ówczesnej karczmy, w której zmarła pierwsza ofiara zarazy.
Kościół św. Aleksego – wzniesiony po 1421 roku z fundacji Jana Kropidły, przebudowany w 1691 r. w barokowym stylu.
Kościół św. Piotra i Pawła
Wieża Piastowska – zbudowana ok. 1300 roku jedyna pozostałość po rozebranym w latach 30. XX wieku Zamku Piastowskim; na wysokości 42 metrów znajduje się taras widokowy.
Wieża Zamku Górnego – pochodząca z końca XIV wieku pozostałość po spalonym w 1615 roku zamku; przebudowana w 1844 roku, obecnie włączona do zabudowań pobliskiej szkoły.
Ratusz – wzniesiony w 1864 roku i przebudowany w 1936 roku (po zawaleniu się wieży) na wzór florenckiego pałacu Vecchio.
neogotycka wieża ciśnień – wybudowana w 1896 roku, przy obecnej ul. Oleskiej
Stara Synagoga przy ul. Szpitalnej, powstała w 1842 roku, obecnie siedziba TVP Opole.
gmach Poczty Polskiej
gmach Urzędu Wojewódzkiego
gmach Dworca Głównego
pozostałości murów obronnych
Miejsca i atrakcje turystyczne[edytuj]

Rynek Starego Miasta
ul. Krakowska
Plac Daszyńskiego z fontanną i pomnikiem opolskiej Ceres
Plac Wolności
Pomnik Bojownikom o Wolność Śląska Opolskiego z 1970 (autor: Jan Borowczak)
zabudowa Starego Miasta
Most Groszowy (tzw. Zielony)
Ogród zoologiczny – jedyne w Polsce uchatki kalifornijskie i jeden z dwóch ogrodów polskich, gdzie są eksponowane goryle
Aleja Gwiazd Festiwalu Polskiej Piosenki
Wieża Piastowska
Amfiteatr
Opolska Wenecja
Cmentarz przy ul. Wrocławskiej w Opolu
Cmentarz żydowski w Opolu
Cmentarz choleryczny w Opolu

Panorama Opola z Wieży Piastowskiej w kierunku wschodnim
Demografia[edytuj]

Osobny artykuł: Ludność Opola.
Wykres liczby ludności Opola na przestrzeni ostatnich 5 stuleci
Największą populację Opole odnotowało w 1994 r. – wg danych GUS 130 624 mieszkańców[24].
Kościoły i związki wyznaniowe[edytuj]



Kościół "na górce" pw. Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha


Kościół św. Aleksego


Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Od 1972 roku Opole jest stolicą diecezji opolskiej – znajduje się tu kościół katedralny pw. Św. Krzyża (bazylika mniejsza), a także 16 parafii rzymskokatolickich
Parafie rzymskokatolickie[edytuj]
Dekanat Opole:
Bazylika katedralna Podwyższenia Krzyża Świętego
Kościół św. Sebastiana (parafia katedralna)
Kościół św. Aleksego (parafia katedralna)
Kościół Świętej Trójcy – oo. franciszkanie (parafia katedralna)
Kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha ("na górce")
Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa – oo. jezuici
Kościół św. Piotra i Pawła
Kościół św. Jadwigi Śląskiej – seminaryjno-akademicki (parafia św. Apostołów Piotra i Pawła)
Kościół Przemienienia Pańskiego – os. AK (d.ZWM)
Kościół Chrystusa Króla Wszechświata – osiedle Metalchem
Kościół św. Karola Boromeusza – os. Chabrów
Kościół Wniebowzięcia NMP – Gosławice
Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej – Groszowice
Kościół Matki Boskiej Królowej Polski – Grotowice (parafia Metalchem)
Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy – Nowa Wieś Królewska
Kościół Matki Boskiej Fatimskiej – Grudzice
Kościół św. Jacka – Kolonia Gosławicka
Kościół św. Jadwigi Śląskiej – Malina
Dekanat Opole-Szczepanowice:
Kościół bł. Czesława Odrowąża – Zaodrze
Kościół św. Józefa – Szczepanowice
Kościół św. Michała – Półwieś
Kościoły protestanckie[edytuj]
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Opolu – Wyspa Pasieka
zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego
zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów
zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan
zbór Kościoła Zielonoświątkowego "Ostoja" – Szczepanowice
Buddyzm[edytuj]
Ośrodek Buddyzmu Diamentowej Drogi
Opolski Ośrodek Zen
Świadkowie Jehowy[edytuj]
Świadkowie Jehowy z dwoma Salami Królestwa[25]
Opieka zdrowotna[edytuj]

Szpitale publiczne[26][edytuj]
Szpital Wojewódzki w Opolu
Szpital Specjalistyczny Ginekologiczno-Położniczy i Noworodków w Opolu
Opolskie Centrum Onkologii
Wojewódzkie Centrum Medyczne w Opolu
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny - Zespół Neuropsychiatryczny w Opolu
116 Szpital Wojskowy z Przychodnią SP ZOZ w Opolu
Szpital MSWiA w Opolu
Edukacja[edytuj]

W mieście działa 31 przedszkoli (w tym 2 integracyjne i 1 specjalne), 21 szkół podstawowych (1 specjalna, 1 z oddziałami integracyjnymi, 1 katolicka), 11 gimnazjów (w tym 1 z oddziałami integracyjnymi, 1 specjalne i 1 Katolickie). Poza placówkami publicznymi działa również kilka zespołów szkół społecznych i niepublicznych.
Szkoły ponadgimnazjalne[edytuj]
I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika
II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Marii Konopnickiej
III Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Marii Curie-Skłodowskiej
IV Liceum Ogólnokształcące – ZS Technicznych i Ogólnokształcących im. Kazimierza Gzowskiego
V Liceum Ogólnokształcące – ZS im. Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego
VI Liceum Ogólnokształcące im. gen. Leopolda Okulickiego
Publiczne Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi przy Regionalnym Centrum Kształcenia Języków Obcych w Opolu
Zespół Państwowych Placówek Kształcenia Plastycznego im. Jana Cybisa
ZS im. Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego
ZS Budowlanych im. Papieża Jana Pawła II
ZS Ekonomicznych im. Generała Stefana Roweckiego "Grota"
ZS Elektrycznych im. Tadeusza Kościuszki
ZS Mechanicznych
ZS Zawodowych im. Stanisława Staszica
ZS Zawodowych nr 4 im. Bronisława Koraszewskiego
Zespół Szkół Specjalnych
Społeczne Językowe Liceum Ogólnokształcące im. Alberta Einsteina W.S.E.R.O.
Łącznie w Opolu funkcjonuje 7 liceów ogólnokształcących, 8 liceów profilowanych, 7 techników, 5 zasadniczych szkół zawodowych, a także Liceum Plastyczne oraz Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych. Ponadto funkcjonuje kilkanaście szkół ponadgimnazjalnych dla osób dorosłych.
Szkoły wyższe[edytuj]


Collegium Maius Uniwersytetu Opolskiego
Publiczne[edytuj]
Politechnika Opolska
Uniwersytet Opolski
Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa
Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych
Prywatne[edytuj]
Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu
Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego
Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu Wydział Ekonomiczny w Opolu
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi – Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Opolu
Kultura i sztuka[edytuj]

Cykliczne imprezy[edytuj]


Teatr Dramatyczny im. Jana Kochanowskiego


Filharmonia Opolska

Ta sekcja od 2009-03 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej
Międzynarodowy Festiwal Perkusyjny
Ulica Kultury
Opolskie Konfrontacje Teatralne "Klasyka Polska"
Opolski Festiwal Teatru Lalek
Czas Europy, czas teatru – festiwal młodych teatrów ulicznych
Opolska Jesień Literacka
Ogólnopolski Festiwal Filmów Niezależnych OPOLSKIE LAMY
Międzynarodowe Dni Młodej Dramaturgii ODRAMA (w Teatrze im. J. Kochanowskiego od 2005 roku)
Opolska Noc Kabaretowa
Dni Opola
Międzynarodowa Wystawa Psów
Międzynarodowa Wystawa Kotów
Opolskie Targi Budownictwa "Mój Dom"
Opolskie Targi Książek Naukowych
Międzynarodowe Targi Motoryzacyjne
Wyścigi 1/4 mili w Porcie Lotniczym Opole-Kamień Śląski
Jarmark Franciszkański
Jarmark Świętego Wojciecha (odbywa się w Święta Wielkanocne)
Jarmark Bożonarodzeniowy, organizowany przez młodzieżówkę Mniejszości Niemieckiej
Jazz Rock Meeting
Międzynarodowy Plener Rzeźbiarski (we współpracy z włoskim miastem Carrara)
Silesia Superior Attack
Opolskie Dni Tybetu[potrzebne źródło]
Teatry i filharmonia[edytuj]
Teatr Dramatyczny im. Jana Kochanowskiego
Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki
Teatr Eko Studio
Teatr Jednego Wiersza
Akademicki Teatr Tańca
Kabaret Cegła
Filharmonia Opolska im. Józefa Elsnera


Muzeum Śląska Opolskiego, ulica świętego Wojciecha


Muzeum Wsi Opolskiej – chata
Muzea i galerie[edytuj]
Muzeum Śląska Opolskiego
Muzeum Diecezjalne
Muzeum Wsi Opolskiej
Muzeum Polskiej Piosenki (w fazie organizacji)
Centralne Muzeum Jeńców Wojennych
Galeria Sztuki Współczesnej
Galeria im. Jana Cybisa
Galeria Autor
Galeria Studzienna
Galeria Aneks
Kina[edytuj]
Centrum Filmowe Helios
Klub Dobrego Filmu "Studio"
Uniwersytecki Klub Filmowy
Kino "Meduza" w Centrum Kultury Oleska 45
Inne instytucje kultury i sztuki[edytuj]
Miejski Ośrodek Kultury
Młodzieżowy Dom Kultury
Krakowski Salon Poezji w Opolu
Klub Literacki Suterena
Klub Nadwórnian (prezes Adam Karcher) – skupiający dawnych mieszkańców (i ich potomków) kresowego miasta Nadwórna
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emanuela Smołki w Opolu
Media lokalne[edytuj]


Stara Synagoga w którym mieści się TVP Opole
Telewizja:
TVP Opole
TVO Telewizja Opolska
Stacje regionalne i lokalne:
Polskie Radio Opole
Radio Eska Opole
Radio Planeta
Radio Plus Opole
Radio Roxy
Radio Sygnały (emisja internetowa)
Radio TOK FM
Radio Złote Przeboje 92,8 FM
Radio Złote Przeboje 104,1 FM
RMF Maxxx Opole
Studenckie Studio Radiowe Emiter (emisja internetowa)
Prasa:
Gazeta Wyborcza Opole
Nowa Trybuna Opolska
Polska The Times - dział "Opole"
Schlesisches Wochenblatt
Niezależna Gazeta Obywatelska w Opolu - NGO Opole
Transport[edytuj]

Drogi i mosty[edytuj]


Most Groszowy
Osobny artykuł: Mosty i wiadukty w Opolu.
W odległości ok. 15 km[potrzebne źródło] od centrum miasta biegnie autostrada A4. Przez Opole i Obwodnicę Północną przebiegają drogi krajowe:
45: ul. Krapkowicka – Prószkowska – Wróblewskiego – Wojska Polskiego – Hallera – Domańskiego – Partyzancka – Powstańców Warszawskich – Oleska
46: ul. Częstochowska – Powstańców Warszawskich
94: ul. Strzelecka – Powstańców Warszawskich
Ponadto w mieście mają swój początek i bieg drogi wojewódzkie:
414: Prudnik – Prószków – (ul. Prószkowska – Niemodlińska – Wrocławska) – Wrzoski
423: Krapkowice – (ul. Oświęcimska – Popiełuszki – Marka z Imielnicy – Reymonta – Ozimska – Częstochowska) (do skrzyżowania z obwodnicą)
435: Prądy – Chróścina – ul. Niemodlińska (do skrzyżowania z ul. Hallera)
454: (pl. Konstytucji 3 Maja – ul. Budowlanych – Sobieskiego) – Dobrzeń Wielki – Namysłów
459: ul. Partyzancka (od skrzyżowania z obwodnicą) – Sławice – Skorogoszcz
Opole dzieli Mała Panew, Swornica, Prószkowski Potok ale przede wszystkim Odra rozbita dodatkowo na Młynówkę, kanał ulgi oraz kanał Wiński. Sytuacja taka wymusza rozbudowany system mostów zapewniający miastu dobrą komunikację. W obrębie miasta znajdują się m.in. 4 mosty drogowe nad Odrą, 4 nad kanałem ulgi, 3 nad Młynówką.
Komunikacja zbiorowa i transport[edytuj]
Autobusy miejskie[edytuj]


Linie autobusowe w Opolu
Osobny artykuł: Komunikacja miejska w Opolu.
Pierwsze autobusy zaczęły kursować po ulicach Opola w latach 20. XX wieku. Zaraz po II wojnie transportem zajmował się PKS, w 1953 roku powstał Miejski Zakład Komunikacyjny, który obecnie obsługuje 16 linii dziennych i 1 nocną; część tras posiada wariantowe zakończenia, 5 linii wybiega poza strefę miejską. MZK dysponuje ponad dziewięćdziesięcioma wozami, z czego przewozy pasażerskie obsługuje każdego dnia ponad 70 autobusów.
Autobusy podmiejskie i dalekobieżne[edytuj]
Przy ul. 1 Maja funkcjonuje Dworzec Autobusowy, skąd odjeżdżają wozy Opolskiego PKS-u, innych przewoźników PKSu, a także prywatnych firm.
Kolej[edytuj]
Początki kolei żelaznych w Opolu sięgają I połowy XIX wieku. 28 maja 1843 uruchomiono 2-torową 37,4 km linię kolejową do pobliskiego Brzegu[27].
W Opolu znajduje się obecnie 6 działających pasażerskich stacji kolejowych:


Dworzec kolejowy w Opolu


Lokomotywa przed dworcem głównym
Opole Główne (Dworzec)
Opole Zachodnie
Opole Wschodnie
Opole Gosławice
Opole Groszowice
Opole Grotowice
Z Opola wychodzą
zelektryfikowane linie kolejowe do:
Wrocławia przez Brzeg (linia kolejowa nr 132)
Kędzierzyna-Koźla (linia kolejowa nr 136)
Tarnowskich Gór przez Fosowskie (linia kolejowa nr 144) i dalej do Lublińca i Częstochowy.
Wrocławia przez Jelcz-Laskowice (linia kolejowa nr 277)
Gliwic przez Strzelce Opolskie
niezelektryfikowane linie kolejowe do: Nysy i Kluczborka przez Jełowę (6,1 km fragment linii kolejowej nr 301 Jełowa-Mańczok jest nieczynny).
Opole posiada bezpośrednie połączenia kolejowe z takimi polskimi miastami, jak: Białystok, Bielsko-Biała, Częstochowa, Ełk, Gdynia, Gliwice, Jelcz-Laskowice, Jelenia Góra, Katowice, Kielce, Koluszki, Kołobrzeg, Koszalin, Kraków, Legnica, Leszno, Lublin, Lubliniec, Olsztyn, Poznań, Racibórz, Rzeszów, Radom, Rybnik, Słupsk, Suwałki, Szczecin, Świnoujście, Tarnów, Ustka, Wałbrzych, Warszawa, Wrocław, Zabrze, Zakopane, Zamość, Zielona Góra.
Ponadto z Opola odjeżdżają pociągi do Niemiec (Hamburg, Berlin) i Czech ( Bohumin, Jesenik, Ostruzna).
Funkcjonują także lokalne połączenia: Brzeg, Głuchołazy, Kędzierzyn-Koźle, Kluczbork, Namysłów, Nysa, Strzelce Opolskie, Zawadzkie.
Transport lotniczy[edytuj]
Najbliższe porty lotnicze znajdują się we Wrocławiu oraz Katowicach.
Planowane było uruchomienie regularnych rejsów z regionalnego lotniska Opole-Kamień Śląski (ok. 24 km od centrum miasta).
Ok. 15 km od centrum miasta leży lotnisko Opole-Polska Nowa Wieś.
Podział administracyjny[edytuj]



Plac Konstytucji 3 Maja


Osiedle Chabry


Zaodrze, ul. Koszyka
Opole jako całość nie jest podzielone na dzielnice i osiedla – w użytku funkcjonują zwyczajowe nazwy poszczególnych części miasta. 18 października 2009 r. odbyły się pierwsze wybory do pilotażowo utworzonych rad dzielnic: Gosławic, Grudzic, Nowej Wsi Królewskiej oraz Zakrzowa. Przed 1899 rokiem Opole obejmowało obecne Śródmieście, Wyspę Pasiekę oraz część Zaodrza. Przed II wojną światową do miasta włączono Zakrzów, Półwieś i Szczepanowice. W latach 50. Nową Wieś Królewską z Wyspą Bolko, w latach 60. Groszowice i Kolonię Gosławicką, a w połowie lat 70. Bierkowice, Gosławice, Grotowice, Grudzice, Malinę, Wójtową Wieś i Wróblin.
Dzielnice Opola:
Bierkowice,
Gosławice,
Groszowice,
Grotowice,
Grudzice,
Kolonia Gosławicka,
Malina,
Nowa Wieś Królewska,
Półwieś,
Szczepanowice,
Śródmieście,
Wójtowa Wieś,
Wróblin,
Wyspa Bolko,
Wyspa Pasieka,
Zakrzów,
Zaodrze
Osiedla Opola:
Armii Krajowej (ZWM)
Atrium Malinka,
Bolko,
Chabrów,
Dambonia,
Festival Park,
Kolorowe,
Książęce,
Rodzinne i Rodzinne 2
Malinka,
Medyk,
Metalchem,
Przylesie,
Słoneczne
Osiedla w budowie:
Arcadia Park (przerwano)
Sady,
Zachodnie
Osobny artykuł: Dzielnice i osiedla Opola.
Gospodarka[edytuj]



Cementownia Odra (ul. Budowlanych)
W Opolu funkcjonują zakłady przemysłu spożywczego, maszyn i urządzeń, branży IT, i inne:[28]
Przemysł spożywczy
W Opolu swoje zakłady produkcyjne posiadają:
Nutricia – producent żywności dla niemowląt i dzieci w Polsce, członek Grupy Danone; jest to największa w Europie fabryka[potrzebne źródło], która produkuje żywność dla niemowląt i dzieci, mającą status środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego
Zott GmbH - producent wyrobów mleczarskich
Animex - producent mięsa białego, który jest członkiem międzynarodowego koncernu Smithfield Foods Inc.
Ponadto w 2012 roku francuska firma Stefano Toselli oraz notowana na belgijskiej giełdzie Euronext spółka Ter Beke utworzyły w Polsce spółkę „The Pasta Food Company”, która jest pierwszą firmą z branży spożywczej rozpoczynającą działalność na terenie Podstrefy Opole Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
Maszyny i urządzenia
W Opolu swoją siedzibę mają :
Remak S.A. - Przedsiębiorstwo Modernizacji Urządzeń Energetycznych (notowana na GPW)
GEA Technika Cieplna Sp. z o.o. wchodząca w skład międzynarodowego koncernu GEA AG - specjalizująca się w projektowaniu i produkcji wysokosprawnych urządzeń do wymiany i odzysku ciepła (wymienników ciepła).
APC Presmet Sp. z o.o., produkująca reaktory wysokociśnieniowe dla przemysłu chemicznego oraz inne wyroby ze stali, która rozbudowuje się w tradycyjnie przemysłowej dzielnicy Metalchem,
Energomet Sp. z o.o. produkująca między innymi części elektrowni wiatrowych,
spółka wchodzącą w skład koncernu Heerema Fabrication Group produkująca elementy platform wiertniczych do wydobywania ropy naftowej
Tower Automotive Polska Sp. z o.o. będąca częścią koncernu Tower International wytwarzająca podzespoły do produkcji samochodów osobowych.
Materiały budowlane
Na historię gospodarczą Opola największy wpływ miała produkcja materiałów budowlanych, a w szczególności produkcja cementu. Od 1857 roku rozwijał się w Opolu przemysł cementowy. Na przestrzeni lat funkcjonowało 9 cementowni:
Odra – ul. Budowlanych
Groszowice
Bolko – Nowa Wieś Królewska
Piast (Opole-Miasto)
Grundmann
Pringsheim
Giesel
Wróblin
Silesia – ul. Kępska
W latach powojennych działały pierwsze cztery, natomiast obecnie tylko "Odra".
Ponadto, istnieją firmy:
Monier-Brass Sp. z o.o. produkująca pokrycia dachowe
Schiedel Sp. z o.o. - producent systemów kominowych
Pierwszym inwestorem z branży lokującym się w specjalnej strefie ekonomicznej jest firma Stegu Sp. z o.o. produkująca płytki ścienne z betonu i gipsu.
Firmy z branży IT
Atmoterm S. A.
IFM Ecolink - część IFM Electronic - producent czujników i systemów sterowania procesów przemysłowych
Centra Usług Outsourcingowych
W Opolu swoje biura otworzyli :
Capgemini - usługi konsultingowe, technologiczne i outsourcingowe
Future Processing - systemy obrazowania medycznego, inteligentnego monitoringu wideo i analizy danych oraz narzędzia systemowe i aplikacje dla sektora finansowego,
optadata GmbH - obsługa niemieckiego rynku medycznego i usług z nim związanych.
Inne
W sąsiedztwie terenów Specjalnej Strefy Ekonomicznej realizowane są miejskie inwestycje w Centrum Wystawienniczo Kongresowe oraz Park Naukowo Technologiczny, które będą służyły jako centra rozwoju innowacji i technologii w branżach kluczowych dla miasta i całego regionu.
Począwszy od 2011 roku Opole odnotowuje wysoki przyrost inwestycji bezpośrednich. Na przestrzeni lat 2010-2012 w Opolu zdecydowało się zainwestować dziesięć firm będących w swojej branży liderami na terenie kraju jak i europy, na łączna kwotę 230 mln PLN. Inwestycje te wygenerują co najmniej 810 miejsc pracy[potrzebne źródło].
Planowana jest rozbudowa Elektrowni Opole, gdzie mają powstać dwa nowe bloki energetyczne. Nowa inwestycja pochłonie 11 mld złotych[potrzebne źródło].
Handel[edytuj]



Galeria Solaris
Opole jest centrum finansowym, biznesu i handlu. Ma tutaj swoją siedzibę Business Centre Club. W Opolu obecnie istnieje kilka centrów oraz galerii handlowych.
Istniejące:
Centrum Handlowe Karolinka
Auchan Sosnkowskiego – pierwsze w Opolu centrum handlowe (otwarte jako Real)
Galeria Ozimska – galeria wybudowana w miejscu fabryki mebli,
Galeria Opolanin
Galeria Piastowska – dawne kino Odra,
Galeria Ziemowit – kiedyś dom towarowy,
Solaris Center – wybudowana w miejscu szkieletu niedokończonej galerii Copernicus Center.
Tuż za granicami administracyjnymi Opola, na terenie wsi Zawada, przy ul. Powstańców Warszawskich, znajduje się Park Handlowy Turawa.
Sport[edytuj]

Obiekty sportowe[edytuj]
sztuczne kryte lodowisko Toropol
stadion lekkoatletyczny Gwardia
stadion żużlowy Kolejarza
stadion Odry Opole
basen (pl. Róż)
kryta pływalna Akwarium (ul. Ozimska)
hala widowiskowo-sportowa Okrąglak
hala widowiskowo-sportowa Gwardia
hipodrom Ostrogi (Opole – Bierkowice)
Kluby i zespoły[edytuj]
Piłka nożna
Cracovia Kraków (filia)[potrzebne źródło]
Odra Opole
LKS Groszmal
LZS Grudzice
Puks Rodło Opole
Tempo Opole
Wiking Opole
UKS Zryw Opole
Sparta Opole
Sporty zimowe
UKŁF "Piast" Opole – łyżwiarstwo figurowe
UIKŁF "Piruette" Opole – łyżwiarstwo figurowe, do połowy sezonu 2011/2012 również łyżwiarstwo synchroniczne (nieistniejąca obecnie formacja "Desire Dance")
MUKS Orlik Opole – hokej na lodzie
Kolarstwo
LKS Ziemia Opolska
Opolski Klub Rowerowy
Sporty walki
Forca Brava Opole- Brazylijskie jiu-jitsu
Lutadores Opole – MMA
Sagat Gym Opole – Muay Thai
Opolski Klub Karate Kyokushin – Karate Kyokushin
Inne
OTK Opole – kajakarstwo
AZS Opole – koszykówka
AZS Opole – siatkówka
Budowlani Opole – podnoszenie ciężarów
CPPA Opole – capoeira
Gwardia Opole – piłka ręczna, judo, MMA
Kolejarz Opole – żużel
Versus Opole – futsal
Vetrim Opole – strzelectwo sportowe
Międzyszkolny Klub Sportowy "Zryw" Opole – pływanie
UKS Trolik Opole – unihokej
UKS MOS OPOLE – siatkówka
UKS MOS OPOLE – kajakarstwo
Osoby związane z Opolem[edytuj]


Tę sekcję należy dopracować zgodnie z zaleceniami edycyjnymi:
wskazać, co wiąże daną osobę z Opolem.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się na stronie dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości prosimy usunąć szablon {{Dopracować}} z kodu tego artykułu.
Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Opolem.
Duchowni[edytuj]
Antoni Adamiuk- opolski biskup pomocniczy w latach 1970-1989
Leo Baeck – rabin, teolog, najwybitniejszy przedstawiciel judaizmu liberalnego XX wieku (zm. 1956)
Andrzej Czaja – biskup, ordynariusz diecezji opolskiej od 2009 roku
Konstanty Damrot – ksiądz, działacz górnośląski (zm. 1895)
Sebastian Jasiński – profesor dr habilitowany, biblista
Franciszek Jop – biskup, ordynariusz diecezji opolskiej w latach 1972-1977
Bolesław Kominek – kardynał, administrator Apostolski Opolszczyzny po 1945 roku
Gerard Kusz – opolski biskup pomocniczy w latach 1985-1992; obecnie biskup pomocniczy gliwicki
Alfons Nossol – arcybiskup, ordynariusz diecezji opolskiej w latach 1977-2009
Jan Wieczorek – opolski biskup pomocniczy w latach 1981-1992; obecnie biskup senior gliwicki (wcześniej w latach 1992-2011 ordynariusz gliwicki)
Artyści, poeci[edytuj]
Zofia Badura – poetka, urodzona w Opolu
Michał Bajor – piosenkarz, debiutował w Opolu
Anna Brzezińska – pisarka fantasy, urodzona w Opolu
Jan Fethke – reżyser filmowy, scenarzysta, pisarz esperanto, urodzony w Opolu
Walter Geisler – śpiewak operowy (tenor)[potrzebne źródło]
Edyta Górniak – piosenkarka
Max Glauer – słynny fotografik
Elisabeth Grabowski – pisarka[potrzebne źródło]
Jerzy Grotowski – twórca Teatru 13 Rzędów
Alfons Hayduk – autor i nauczyciel[potrzebne źródło]
Celina Hellerowa – pedagog opolskiej Szkoły Muzycznej, muzykolog[potrzebne źródło]
Arkadiusz Janiczek – aktor, urodzony w Opolu
Jan Kasprowicz – poeta Młodej Polski
Ryszard Kotys – aktor, występował na scenie opolskiego Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu
Paweł Kukiz – absolwent opolskiej Szkoły Muzycznej, mieszka w podopolskim Łosiowie
Friedrich Wilhelm Kuhnert – malarz, autor i ilustrator (zwierząt)[potrzebne źródło]
Szymon Bar Jona Madelka – kompozytor[potrzebne źródło]
Meszuge – pisarz, urodzony w Opolu
Georg Nehrlich – malarz i grafik[potrzebne źródło]
Janusz Onufrowicz – aktor, urodzony w Opolu
Mariola Ordak Kaczorowska – aktorka opolskiego Teatru Lalki i Aktora
Krzysztof Pieczyński – aktor, urodzony w Opolu
Bolesław Polnar – opolski grafik i malarz
Tomasz Różycki – poeta
Ruth Seydewitz – pisarka i dziennikarka[potrzebne źródło]
Jerzy Turek – aktor, występował na scenie Teatru Ziemi Opolskiej
Hugo Ulrich – kompozytor, urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Jacek Zejdler – aktor, odtwórca tytułowej roli w serialu „Stawiam na Tolka Banana”
członkowie zespołu TSA
członkowie zespołu Paprika Korps
bracia Minkiewicz – twórcy serii komiksów o Wilq superbohaterze
Sportowcy[edytuj]
Joachim Halupczok
Bernhard Kempa – piłkarz ręczny i trener, dwukrotny mistrz świata i 11-krotny mistrz Niemiec, urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Konrad Kornek
Józef Kloze
Miroslav Klose
Józef Młynarczyk
Antoni Piechniczek
Aleksander Polaczek – reprezentant Niemiec w hokeju na lodzie, urodzony w Opolu
Jerzy Szczakiel
Roman Wójcicki
Eryk Wyra


Pomnik Karola Musioła
Politycy i działacze[edytuj]
Andrzej Diakonow
Edwin von Drenkmann – prawnik, syndyk królewski (koronny) i prezes sądu w Berlinie[potrzebne źródło]
Danuta Jazłowiecka – urzędniczka samorządowa, posłanka na Sejm i do Parlamentu Europejskiego
Hans Adolf von Moltke – poseł na Sejm, dyplomata i ambasador
Karol Musioł – twórca Festiwalu Polskiej Piosenki, wieloletni burmistrz Opola
Edmund Osmańczyk
Jürgen Peters – działacz IG Metall
Dorota Simonides
Grzegorz Schetyna
Joachim Zeller – samorządowiec, od 2009 poseł do Parlamentu Europejskiego
Naukowcy[edytuj]
Peter Badura – prawnik urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Hans-Busso von Busse – architekt, nauczyciel akademicki, urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Robert Garbe – pionier pruskiej konstrukcji lokomotyw, urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Maurycy Horn – rektor WSP
Theodor Kaluza
Eckart Klein – prawnik, dziekan na uniwersytecie w Poczdamie, urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Carl Mainka – geofizyk i sejsmolog, wykładowca uniwersytetów w Strasburgu i Getyndze. Budowniczy stacji sejsmicznej w Raciborzu, którą wyposażył w aparaturę własnej konstrukcji, oraz pierwszej w Europie sieci obserwatoriów sejsmicznych działającej na Górnym Śląsku, urodzony w Opolu
Friedrich Münzer – filolog (rozwinął prozopografię), urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Emin Pasza – (wł. Eduard Schnitzer) lekarz, podróżnik, badacz Afryki, urodzony w Opolu
Jürgen Roloff – teolog ewangelicki, urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Emil Friedrich Julius Sommer – filolog, germanista, urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Stanisław Urbańczyk
Max Wiener – filozof, teolog i rabin, urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Książęta[edytuj]
książę Władysław Opolczyk – fundator klasztoru na Jasnej Górze
książę Jan II Dobry – jego pomnik stoi przed budynkiem Uniwersytetu Opolskiego przy ul. Oleskiej
Dowódcy i żołnierze[edytuj]
Kaspar Colonna – oficer urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Henri Le Rond – francuski generał, przewodniczący Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej, kawaler Virtuti Militari tablica poświęcona pamięci gen. Le Ronda znajduje się na pl. Wolności
Hans-Joachim Schulz-Merkel – oficer urodzony w Opolu[potrzebne źródło]
Józef Szmechta (1900-1942) – komendant śląskiego okręgu Armii Krajowej[29]
Inne postacie związane z Opolem[edytuj]
Jan Adamek – powstaniec śląski i bibliotekarz
Zbyszko Bednorz
Antoni Czubiński
Zygmunt Gorgolewski – architekt
Jerzy Gurawski
Józef Kachel – harcmistrz
Johann Kuben – malarz fresków, matematyk
Rochus Misch – radiotelegrafista Hitlera, członek Leibstandarte-SS Adolf Hitler
Diana Rudnik – dziennikarka i prezenterka TVP Info
Stanisław Wasylewski – literat
Miasta partnerskie[edytuj]



Rynek – miasta partnerskie Opola
Miastami partnerskimi Opola są:[30]
Olita, Litwa od 3 czerwca 1993
Biełgorod, Rosja od 14 kwietnia 2004
Bruntál, Czechy od 8 grudnia 1997
Carrara, Włochy od 2 września 2006
Grasse, Francja od 24 października 1964
Ingolstadt, Niemcy od 4 listopada 2005
Iwano-Frankiwsk, Ukraina od 5 kwietnia 2005
Kuopio, Finlandia od 7 lutego 1980
Mülheim an der Ruhr, Niemcy od 29 kwietnia 1989
Poczdam, Niemcy od 6 czerwca 1973
Roanoke County, Stany Zjednoczone od 30 listopada 1994
Székesfehérvár, Węgry od 28 października 1978
Ponadto Opole łączą więzy przyjaźni z:
Bonn, Niemcy od 2 maja 1997Państwo Polska
Województwo opolskie
Powiat miasto na prawach powiatu
Aglomeracja opolska
Prawa miejskie przed 1217
Prezydent miasta Ryszard Zembaczyński
Powierzchnia 96,55 [1] km²
Wysokość 176 m n.p.m.
Ludność (2011)
• liczba
• gęstość
122 120 ▼[2]
1268 os./km²
Strefa numeracyjna
77
Kod pocztowy 45-001 do 45-910
Tablice rejestracyjne OP